Kəlbəcərdə girov götürülən soydaşlarımızın yaxınları Bakıda aksiya keçirdilər; Avropadakı soydaşlarımız da piket təşkil edib
Bir neçə gün əvvəl öz torpaqlarımızda əsir götürülən vətəndaşlarımızın məsələsi ciddiliyini qorumaqdadır. Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin Azərbaycanın işğal altındakı bölgəsində olan nümayəndəsi Tomas Haliyer Xankəndində separatçı Dağlıq Qarabağ rejiminin təmsilçisi Karen Mirzoyanla görüşüb. Görüş iyulun 22-də keçirilib. “Media forum” saytı bildirir ki, separatçı rejim görüşdə Kəlbəcərdə girov götürülmüş Azərbaycan vətəndaşlarının məsələsinin müzakirə olunduğu haqda xəbər yayıb.
Yayılan məlumatda qeyd olunur ki, görüşdə BQXK nümayəndəliyinin Dağlıq Qarabağdakı fəaliyyəti müzakirə olunub və bu kontekstdə Kəlbəcərdə girov götürülmüş azərbaycanlılarla bağlı məsələyə toxunulub. Bildirilib ki, BQXK ofisi məsələ ilə bağlı Dağlıq Qarabağdakı separatçı rejimin strukturları, eləcə də hərbi əsirlər, girovlar və itkin düşmüş şəxslərlə bağlı komissiyası arasında əməkdaşlıq qurulub.
Bu ay azərbaycanlılar Şahbaz Quliyev və Dilqəm Əsgərov Kəlbəcərdə ermənilərin əlinə keçib. Onlar diversiyada və 17 yaşlı bir ermənini öldürməkdə təqsirli bilinir. Şahbaz Quliyev və Dilqəm Əsgərovdan başqa daha bir azərbaycanlının Kəlbəcərə keçdiyi xəbər verilir. Onun adı açıqlanmayıb. İddiaya görə, həm şəxs iyulun 11-də Kəlbəcər ərazisində öldürülüb. Qeyd olunur ki, azərbaycanlı ilə atışma zamanı bir erməni həlak olub, biri yaralanıb.
İyulun 21-də baş nazirin müavini, Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Əli Həsənov Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin Azərbaycandakı nümayəndəliyinin rəhbəri Deniz Duranla görüşüb.
Əli Həsənov BQXK nümayəndəliyinin rəhbərinə Ermənistanın girov götürdüyü azərbaycanlıların taleyi ilə bağlı və bu günə qədər onlar haqqında heç bir məlumatın olmamasından Azərbaycan tərəfinin narahatlığını çatdırıb və bildirib ki, bütün bu məsələlər ilk gündən ölkə prezidentinin diqqət mərkəzindədir. O qeyd edib ki, həmin şəxslər öz doğma torpaqlarından didərgin düşmüş məcburi köçkünlərdir: “Bu insanların ora getməsinə səbəb həmin insanların vətən həsrəti və eyni zamanda öz doğmalarının məzarlarını ziyarət etməsidir. Bu şəxslər sərhədləri BMT tərəfindən tanınan Azərbaycanın ərazisində işğalçı qüvvələr tərəfindən girov götürülüblər. Onlar heç bir sərhəd pozuntusuna yol verməyib və heç bir beynəlxalq hüquq normasını və prinsiplərini pozmayıblar. Lakin bütün bunlara baxmayaraq, Ermənistan tərəfi həmin şəxslər haqqında həqiqətə uyğun olmayan müxtəlif fikirlər səsləndirir və onların üzərinə diversant və cinayətkar qrup kimi ləkələr yaxaraq onlara münasibətdə ”Müharibə zamanı mülki şəxslərin müdafiəsi haqqında” Cenevrə Konvensiyasından irəli gələn müddəaları tətbiq etməkdən boyun qaçırır”.
Görüşdə girov götürülmüş şəxslərlə bağlı BQXK-nın fəaliyyətinin daha da gücləndirilməsinin vacibliyi vurğulanıb və bu istiqamətdə intensiv iş aparmağın zəruriliyi diqqətə çatdırılıb.
Ə.Həsənov bildirib ki, Ermənistan hərbçiləri tərəfindən Kəlbəcərdə girov götürülən azərbaycanlılar əsl vətənpərvər, qəhrəmandırlar: “Onları qətiyyən qınamaq olmaz. Biz gənclərimizi torpaqlarımızı azad etməyə hazırlayırıq. Onlar gənclərimizə nümunədirlər. Onlar Kəlbəcərə bir neçə dəfə gediblər. İstəsəydilər, elə o vaxt gedəndə hansısa hadisələr törədərdilər. Kəlbəcərdə 17 yaşlı bir oğlan ölüb. Cinayət işini aça bilmirlər, onların üstünə yıxırlar. Belə çıxır ki, açılmayan nə qədər cinayət varsa, yıxacaqlar həmin azərbaycanlıların üstünə…”
Ə. Həsənov xatırladıb ki, Cenevrə Konvensiyasına uyğun olaraq müharibə aparan ölkələrin girov və mülki şəxslərlə davranış qaydaları var: “Hadisədən neçə gün keçib, nə üçün Ermənistan tərəfi BQXK-ya azərbaycanlı girovlarla görüşməyə imkan vermir? Çünki başlarına min oyun açırlar, işgəncələr verirlər, iynə vururlar, bədənlərinə min cür şey yeridirlər”.
Baş nazirin müavini bildirib ki, girov götürülən azərbaycanlılar Ermənistan tərəfindən təzyiq və işgəncələrə məruz qalırlar: “Biz bilirik ki, onlara təzyiq göstərilir, işgəncələr verilir”. Ə. Həsənov mətbuatı və girovların yaxınlarını təmkinli və diqqətli olmağa çağırıb. O bildirib ki, bu məsələ ilk gündən Azərbaycan prezidentinin diqqətindədir, dövlət bu məsələ ilə məşğuldur.
O, Kəlbəcərdə girov götürülmüş azərbaycanlılardan birinin öldürülməsi ilə bağlı Azərbaycan hökumətinin Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi ilə birlikdə günün sonunda birgə bəyanat yayacağını da qeyd edib. Ə.Həsənov bildirib ki, BQXK-ya edilən ciddi xəbərdarlıqdan sonra təşkilat əməli fəaliyyətə keçib: “Artıq onlar da bundan nəticə çıxarıblar. Yayılacaq bəyanat da həmin fəaliyyətin nəticəsi kimi dəyərləndirilə bilər”.
Ə.Həsənovun fikrincə, Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi tənqiddən nəticə çıxararaq Kəlbəcərdə azərbaycanlı girovların tutulması ilə bağlı əməli addımlar atıb: “BQXK bununla bağlı Azərbaycan hökuməti ilə birgə bəyanatla çıxış edəcək”.
Yeri gəlmişkən, girov götürülmüş vətəndaşların qohumları və ailə üzvləri iyulun 23-də Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin (BQXK) Bakı ofisinin qarşısına toplaşıblar. Azxeber.com-un hadisə yerində olan müxbirinin sözlərinə görə, onlar Qırmızı Xaç Komitəsinin əsir götürülənlərin işi ilə bağlı heç bir tutarlı addım atmamasını və prosesin uzadılmasından narahat olduqlarını deyiblər. Aksiya zamanı girovların azad olunması tələb edilib.
Aksiya zamanı Dilqəm Əsgərovun həyat yoldaşı Firuzə Əsgərova ərinin azad olunmasını tələb etdiyini söyləyib. O, əri geri qaytarılmayana qədər heç yerə getməyəcəyini, lazım olsa Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin binası qarşısında gecələyəcəyini bildirib.
Həmçinin Avropadakı azərbaycanlılar da girovların müdafiəsinə qalxıblar. “Yaşıllar və Sosial Demokratlar partiyalarının həm Almaniyadakı mərkəzinə, həm də Avropa parlamentindəki fraksiyalarına girovlarla bağlı məktub göndərmişik. Özümüz Almaniya vətəndaşı olduğumuz üçün onların qarşısında konkret tələblər qoymuşuq”.
Bu barədə məlumatı Almaniyadakı Azərbaycan diasporunun nümayəndəsi, eyni zamanda oradakı Sosial Demokratlar Partiyasının üzvü Toğrul Əziz verib. “Azərbaycan vətəndaşlarının Azərbaycan ərazisində girov götürülməsinə Yaşıllar və Sosial Demokratlar partiyalarının birbaşa reaksiya verməsini, girovlarımızın normal şəraitdə saxlanmalarını təmin etmələrini və onların tezliklə azadlığa buraxılmasını təmin etməkdən ötrü Ermənistan hökumətinə təzyiqlər göstərilməsini tələb etmişik”.
Rusiya isə əsir düşmüş azərbaycanlının onların vətəndaşı olduğunu təkzib edib. “Kəlbəcərdə ermənilər tərəfindən girov götürülən azərbaycanlılar arasında Rusiya Federasiyasının vətəndaşı yoxdur”. APA-nın Rusiyanın Azərbaycandakı səfirliyinin saytına istinadən verdiyi məlumata görə, bu barədə Rusiya səfiri Vladimir Doroxin Milli Məclis sədrinin müavini Bahar Muradovaya ünvanladığı məktubunda bildirib.
“Rəsmi olaraq Sizə məlumat verirəm ki, Kəlbəcərdə baş vermiş insident zamanı tutulanlar arasında Rusiya Federasiyasının vətəndaşı yoxdur”, – deyə V.Doroxin məktubunda yazıb.
Qeyd edək ki, Kəlbəcərdə ermənilər tərəfindən girov götürülmüş Dilqəm Əsgərovun Rusiya vətəndaşı olması barədə məlumatlar yayılıb.
“Öz doğma ata-baba torpağına, Kəlbəcərə, Zəngilana və digər yerlərə getmək oradan olan insanların hüququdur və heç kim bu hüquqa qarşı çıxa bilməz”. Bu açıqlamanı isə “Dağlıq Qarabağın Azərbaycanlı İcması” İctimai Birliyinin sədri Bayram Səfərov verib.
B.Səfərov bildirib ki, vətəndaş öz ölkəsi daxilində hərəkət edib, heç bir dövlətin sərhədini pozmayıb: “Necə ola bilər ki, mən öz ölkəmin ərazisində sərhədi pozum? Biz hamımız istədiyimiz vaxt torpaqlarımıza, ata-baba yurdumuza gedəcəyik. Tək Kəlbəcərə deyil, digər işğal altındakı ərazilərə getmək bizim hüququmuz və istəyimizdir. Girov götürülmüş şəxslər də öz torpaqlarına gediblər. Onlar valideynlərinin qəbrini ziyarət ediblər. Biz nəinki öz ata-baba torpaqlarımıza getməliyik, həm də gedib orada yaşamalıyıq”.
İcma rəhbərinin sözlərinə görə, ermənilər mülki insanlara “diversant” adı qoymaqla onları ittiham eləməyə çalışırlar: “Bu onların yeni sərsəm fikirlərindən biridir”. B.Səfərov qeyd edib ki, dövlət başçısı da məsələni diqqətə götürüb. O, girovların azad olunacağına əminliyini də vurğulayıb.
Röya RƏFİYEVA